Bài viết này chúng ta cùng tìm hiểu về Những ưu điểm khi sử dụng công cụ CAT trong dịch thuật, dịch tài liệu
CAT (Computer-assisted translation) là một phương pháp trong dịch thuật, dịch tài liệu trong đó người dịch translator sẽ sử dụng phần mềm máy tính để hỗ trợ và tạo điều kiện tốt nhất cho quá trình dịch thuật nhằm tăng năng xuất và chất lượng bản dịch. Đồng thời quản lý trong dịch thuật được tốt nhất.
Dưới đây là một số lợi ích của việc sử dụng công cụ CAT:
Năng suất dịch được nhiều hơn
Dịch tài liệu luôn luôn là công việc yêu cầu hoàn thành khối lượng lớn với chất lượng cao nhất, với sự thống nhất chặt chẽ của các thuật ngữ và style. Công cụ CAT, đặc biệt là những phần mềm hỗ trợ dịch thuật lớn như Phần mềm Trados, làm cho năng suất được nhiều hơn. Người dịch có thể sử dụng bộ nhớ dịch (TM), cập nhật chúng trong khi họ dịch, và gửi chúng trở lại, là rất quan trọng cho quá trình này.
Ngay cả trong môi trường truyền thống, một công cụ CAT có thể làm tăng năng xuất của bạn. Với một công cụ pre-translating từ một bộ nhớ dịch (Translation Memory) chất lượng, bạn có thể hoàn thành công việc gấp 2 lần. Lưu ý: điều này phụ thuộc vào sự trùng lặp của nội dung cần dịch so với nội dung đã có của bộ nhớ dịch. Nhiều trường hợp quản lý tốt bộ nhớ TM, và một dạng tài liệu tương tự, năng xuất có thể tăng lên đến hơn 50%.
Từ Thao tác bàn phím tới Dịch
Ngay cả với một trường hợp dùng pre-translation nhưng không có nhiều nội dung dịch sẵn (ví dụ một chủ đề mới không liên quan với những gì đã có trong bộ nhớ), tuy nhiên, chúng ta có thể tìm thấy rằng một công cụ CAT vẫn làm cho công việc đơn giản hơn. Với các dòng (segment) xếp hàng trên màn hình, phần mềm hỗ trợ dịch thuật thường chia cửa sổ dịch thành 2 phần, một bên là source (nguồn), một bên là tagert (đích), chúng ta rất thoải mãi khi thao bác bàn phím, chứ không phải chuyển đổi giữa các cửa sổ trên màn hình máy tính để nhìn văn bản nguồn, sau đó trở lại cửa sổ file để dịch. Với những trường hợp gặp nội dung trùng lặp trong cùng 1 file tài liệu cần dịch, thao tác thông thường khi dịch của chúng ta là cắt dán. Tuy nhiên với công cụ hỗ trợ CAT, điều đó là không cần thiết. Bất kỳ một phần mềm hỗ trợ dịch thuật CAT nào cũng có tính năng tự động dịch những dòng trùng lặp. Điều này cũng xảy ra khi bạn dịch một tài liệu mới, những nội dung trùng lặp ở file mới so với bộ nhớ có sẵn cũng sẽ được tự động dịch, hoặc ít nhất là gợi ý dịch từ 50% trở lên (từ từng phần mềm và tùy từng thiết lập).
Tính đồng nhất luôn được đảm bảo
Trong dịch thuật luôn yêu cầu thuật ngữ (terminolog) phải đồng nhất trong tài liệu và trong suốt một dự án dịch. Điều này đặc biệt đúng với Dịch tài liệu y tế dược phẩm, Dịch tài liệu kỹ thuật, Dịch tài liệu tài chính ngân hàng. Công cụ CAT, điển hình như phần mềm Trados, luôn giúp người dịch đảm bảo được đồng nhất thuật ngữ qua công cụ hỗ trợ Termbase.
Review bản dịch
Cách hiệu quả nhất để “Review“ là sử dụng cặp thước kẻ để so sánh văn bản nguồn và văn bản đã được dịch trên giấy đã in sẵn. Trong một vài công ty dịch thuật, vẫn thường xuất hiện trường hợp như vậy.
Tuy nhiên, với công cụ CAT điều trên là không cần thiết, bởi CAT đã phân chia nội dung dịch thành các (dòng) segment source ứng với tagert. Bạn có thể nhanh chóng Review từng dòng(segment). Khi sử dụng CAT để dịch thì việc gặp lỗi khi Reivew sẽ trở nên ít hơn so với việc dịch thông thường không dùng CAT.
Thống kê và Quản lý
Người dịch cần phải biết làm thế nào để phân tích công việc, vì vậy họ có thể tính phí giá cả hợp lý cho các nhiệm vụ khác nhau của bản dịch mới, tổng số sửa đổi tài liệu, từ điển và cập nhật bộ nhớ TM. Các công cụ CAT lớn sẽ đếm số từ, dòng và phân tích văn bản, so sánh và trùng lặp. Ví dụ một CAT phổ biến như Trados, cho phép chúng ta nhận biết được khối lượng từ mới, khối lượng từ trùng lặp, khối lượng từ trùng lặp giữa các file, trùng lặp trong 1 file.
