Đặng Nam chia sẻ bài viết về Termbase để giúp cho các bạn có thêm hiểu biết về Termbase, nhằm giúp cho việc tìm hiểu và sử dụng phần mềm dịch thuật được thuận lợi
1. Termbase là gì?
- Termbase là một kho tài nguyên chính, giống như một cơ sở dữ liệu, có chứa thuật ngữ đã được xây dựng một cách cẩn thận tỷ mỉ.
- Theo khái niệm từ nhà sản xuất phần mềm Trados: Termbase là cơ sở dữ liệu chứa thuật ngữ (terminlogy) và thông tin liên quan. Hầu hết các termbases là đa ngôn ngữ và chứa dữ liệu thuật ngữ trong một loạt các ngôn ngữ khác nhau.
- Theo khái niệm từ nhà sản xuất phần mềm memoq thì termbase hoặc glossary là một cơ sở dữ liệu chứa các thuật ngữ thường liên quan đến một chủ đề cụ thể. Các thuật ngữ trong một termbase thường song ngữ và đôi khi thậm chí đa ngôn ngữ.
Tóm lại có thể hiểu một cách đơn giản Termbase chính là một dữ liệu bao gồm các thuật ngữ được người dịch xây dựng, siêu tầm, thu thập, đánh giá một cách tỷ mỉ, cẩn thận, chuyên nghiệp. Có nhiều trường thợp Termbase được xây dựng từ nhiều phía như người dịch, khách hàng. Ví dụ một bạn hợp tác với một nhà sản xuất ô tô để dịch tài liệu hướng dẫn sử dụng sang ngôn ngữ khác, các thuật ngữ sẽ được nhà sản xuất phê duyệt, ngay cả khi bạn là người dịch các thuật ngữ đó.
2. Lợi ích của Termbase
Một bộ thuật ngữ (Termbase) sẽ giúp cho người dịch tiết kiệm được thời gian trong quá trình dịch, đồng nhất được thuật ngữ trong bản dịch. Việc sử dụng không đồng nhất thuật ngữ trong dịch thuật là một trường hợp xảy ra rất nhiều, ngay cả khi có bộ thuật ngữ nhưng có thể vẫn sẽ xảy ra trường hợp không đồng nhất thuật ngữ. Đó có thể là do người dịch không tuân thủ yêu cầu của dự án.
Một bộ thuật ngữ (Termbase) sẽ giúp cho một nhóm dịch/ hay một công ty dịch trao đổi dữ liệu thuật ngữ ngay trong quá trình dịch cùng 1 dự án giữa nhiều người dịch với nhau
3. Termbase có liên quan như nào với phần mềm dịch thuật
Mục đích chính mà Đặng Nam muốn giới thiệu về Termbase ở đây chính là mối quan hệ của nó với phần mềm dịch thuật.
Hầu hết các phần mềm dịch thuật đều tích hợp ứng dụng bộ thuật ngữ (Termbase) để trợ giúp cho quá trình dịch tài liệu, cũng như để quản lý thuật ngữ.
Với một số phần mềm dịch thuật ngư Memoq, Wordfast thì ứng dụng bộ thuật ngữ được tích hợp ngay trong phần mềm. Còn đối với phần mềm Trados thì nhà sản xuất đã tạo ra riêng một chương trình ứng dụng để tạo Termbase. Tuy nhiên, dù là như nào đi nữa thì bộ thuật ngữ cũng đều có cách làm việc cơ bản là giống nhau như sau:
Trên đây là giao diện thuật ngữ được sử dụng trong phần mềm trados. Chúng ta có thể nhìn thấy thuật ngữ trong vòng tròn đánh dấu màu đỏ.
- Chúng ta có thể xây dựng bộ thuật ngữ Termbase trước ứng với ngôn ngữ mà mình thường dịch.
- Sau đó khi dịch tài liệu trên phần mềm dịch thuật, chúng ta sẽ liên kết bộ thuật ngữ Termbase đã có với tài liệu đang dịch trong phần mềm dịch thuật.
- Trong quá trình dịch tài liệu trên phần mềm dịch thuật, nếu có thuật ngữ nào đang cần dịch, mà đã được chứa trong bộ thuật ngữ Termbase đã có thì phần mềm dịch thuật sẽ gợi ý nghĩa tương ứng cần dịch của thuật ngữ đó. Công việc của người dịch chỉ là lựa chọn. Ngoài ra, khi người dịch muốn thêm một thuật ngữ vào bộ thuật ngữ Termbase thì thao tác cũng rất đơn giản là lựa chọn source và target của thuật ngữ và thêm.
- Ngay cả khi bạn có một list danh sách thuật ngữ đã có sẵn, và muốn tạo bộ thuật ngữ Termbase để dịch trên phần mềm dịch thuật, thì hầu hết các phần mềm dịch thuật đều hỗ trợ việc này.
- Với bộ thuật ngữ Termbase, chúng ta có thể chia sẻ, copy, pate sang các thư mục, máy tính khác nếu cần.
Trên đây là những chia sẻ của Đặng Nam về bộ thuật ngữ Termbase khi tìm hiểu về phần mềm dịch thuật. Cùng với bộ nhớ dịch, Termbase là một trong 2 ứng dụng quan trọng nhất của một phần mềm dịch thuật. Các bạn có thể tìm hiểu về bộ nhớ dịch (Translation Memory) ở các bài viết trước đó.
Các bạn có kinh nghiệm về phần mềm dịch thuật, có những chia sẻ khác mời comment phía dưới, để giúp mọi người có nhiều cái nhìn sâu hơn về phần mềm dịch thuật, bộ thuật ngữ Termbase.
